سحابی NGC 7027 یکی از درخشان‌ترین سحابی‌های سیاره‌نما در آسمان است که نخستین بار سال ۱۸۷۸ (۱۲۵۷) کشف شد. این سحابی در صورت‌فلکی دجاجه (ماکیان) واقع شده و با استفاده از تلسکوپ‌های آماتوری معمولی هم می‌توان آن را در شب‌های تاریک و صاف مشاهده کرد.

سحابی سیاره‌نما چیست؟

ستاره‌ها بیشتر عمر خود را با گداخت هسته‌ای هیدروژن به هلیوم می‌گذرانند. زمانی که ذخیره هیدروژن در هسته ستارگان خورشیدمانند (سبک‌تر از ۱٫۴ برابر خورشید) به پایان می‌رسد، روند مرگ ستاره شروع می‌شود و هسته، اندکی فرومی‌ریزد تا بتواند گداخت هسته‌ای هلیوم را آغاز کند. هم‌جوشی هلیوم، انرژی بیشتری تولید می‌کند؛ درنتیجه ستاره متورم می‌شود و به شکل غولی سرخ‌رنگ درمی‌آید که آن را غول سرخ می‌نامیم. خورشید امروز قطری حدود ۱٫۴ میلیون کیلومتر دارد و تقریبا ۵ میلیارد سال دیگر که به غول سرخ تبدیل شد، قطرش از ۲۵۰ میلیون کیلومتر فراتر می‌رود و تا آستانه مدار زمین متورم می‌شود.

غول سرخ چندصدمیلیون سال بیشتر عمر ندارد؛ لایه‌های خارجی آن به‌قدری از هسته ستاره دور می‌شوند که از کمند گرانش آن می‌گریزند و در قالب ابری از گاز و غبار پراکنده می‌شوند. در مرکز آن هم هسته برهنه ستاره باقی می‌ماند که فرآیندهای گداخت هسته‌ای در آن متوقف شده و مانند جسمی داغ، آرام‌آرام شروع به خنک شدن می‌کند. در آغاز، این جسم بسیار داغ است و تشعشعات آن، ابرهای اطراف را به درخشش درمی‌آورد. در این حالت، جسم مرکزی را «کوتوله سفید» و ابر روشن اطرافش را سحابی سیاره‌نما می‌نامیم.

سحابی سیاره‌نما چندده‌هزار سال بیشتر عمر ندارد که در مقایسه با عمر چند میلیارد ساله ستاره مانند چشم‌برهم‌زدنی می‌گذرد.

سحابی NGC 7027 از نوع سحابی‌های دوقطبی است که معمولا در منظومه‌های ستاره‌ای دوتایی شکل می‌گیرند. مشاهدات تلسکوپ فضایی هابل حاکی از آن است که گسترش این سحابی از حوالی ۶۰۰ سال پیش آغاز شده و خود سحابی به‌تنهایی نزدیک به ۳ برابر خورشید، جرم دارد که برای سحابی‌های سیاره‌نما بسیار سنگین است.

خبرآنلاین